Dane sugerują zmiany we współpracy naukowej Rosji po roku wojny

Rok po wojnie Rosji z Ukrainą jej wpływ na globalną współpracę badawczą może zaczynać pojawiać się w literaturze naukowej.

Natura przeanalizowali wzorce współautorstwa w dokumentach w bazie Scopus. Wyniki sugerują, że w 2022 r. większy udział międzynarodowych wspólnych artykułów z Rosji miał współautorów z Chin i Indii, podczas gdy odsetek współtworzonych z autorami amerykańskimi lub niemieckimi spadł. Tymczasem Ukraina drastycznie ograniczyła swoje więzi akademickie z Rosją i wydaje się, że zwiększyła kontakty badawcze z Polską.

Walka o utrzymanie przy życiu nauki ukraińskiej w roku wojny

Dotychczasowe dane mogą jedynie sugerować możliwe zmiany, które staną się bardziej widoczne jeszcze w tym roku. Wiele artykułów opublikowanych w 2022 roku zostało przesłanych do czasopism na długo przed tym, zanim zachodnie instytucje zaprzestały współpracy naukowej z Rosją w odpowiedzi na inwazję na pełną skalę, która rozpoczęła się 24 lutego. Bazy danych artykułów naukowych będą nadal zapełniać zbiory z 2022 r. przez kolejny miesiąc lub dwa z powodu rutynowych opóźnień w indeksowaniu, więc surowa liczba artykułów będzie nadal rosła. (Względne proporcje współautorstwa raczej nie zmienią się na tym etapie).

zmiany współautorstwa

W ubiegłym roku nieco ponad jedna czwarta artykułów i artykułów przeglądowych z Rosji – jak odnotowano w Scopus – była współautorami międzynarodowymi, podobnie jak w poprzednim roku. Chiny są teraz bliskie wyprzedzenia Stanów Zjednoczonych i Niemiec, stając się czołowym partnerem badawczym Rosji, a Indie awansowały w rankingu na siódme miejsce (patrz „Najlepsi partnerzy Rosji”). Wśród 25 największych rosyjskich autorów, jedynymi innymi krajami, które zwiększyły swój udział w międzynarodowym współautorstwie w 2022 r., są Kazachstan i Iran.

Kieron Flanagan, badacz polityki naukowej na Uniwersytecie w Manchesterze w Wielkiej Brytanii, ostrzega, że ​​współautorstwo nie jest idealnym substytutem rzeczywistych wzorców współpracy badawczej i że jest jeszcze za wcześnie, aby wyciągać wnioski z dostępnych danych. Mówi jednak, że wygląda na to, że Rosja odnotowała długoterminowy względny spadek współpracy badawczej z krajami zachodnimi, a trend ten mógł przyspieszyć w 2022 r.

Chiny zwiększają swój udział we współautorstwie naukowym z większością krajów poza Stanami Zjednoczonymi, więc ich rosnący wpływ w Rosji może nie być szczególnie niezwykły, mówi Caroline Wagner, pracownik naukowy i polityczny na Uniwersytecie Stanowym Ohio w Columbus. „Wydaje się, że konflikt rosyjsko-ukraiński nie przerwał współpracy Rosji i Chin” – mówi.

Tymczasem na Ukrainie odsetek artykułów z rosyjskimi współautorami gwałtownie spadł w 2022 r., a Polska jest wyraźnie głównym partnerem badawczym tego kraju (zob. „Główni partnerzy Ukrainy”). Około 38% artykułów z Ukrainy w 2022 r. było współautorami międzynarodowymi – nieco wyższy odsetek niż w poprzednich latach.

Natura znaleźli podobne wzorce w równoległej analizie artykułów naukowych w innej akademickiej bazie danych Dimensions (która różni się od Scopus wyborem czasopism do indeksowania). Ale według danych Dimensions współpraca Ukrainy z Polską nie wzrosła: od 2021 roku utrzymuje się na tym samym poziomie.

Cięcie więzi wyszukiwania

Wiele organizacji badawczych przerwało współpracę z Rosją wkrótce po inwazji na Ukrainę. Niektórzy fundatorzy, w tym z Polski i Niemiec, zdecydowanie zniechęcają badaczy do dalszego współtworzenia artykułów z naukowcami rosyjskimi. Niemiecka Fundacja Badawcza (DFG) – główna agencja finansująca kraj – powiedziała, że ​​nie dotyczy to prac, które zostały ukończone lub przesłane do czasopism przed nalotem, a rzecznik DFG dodaje, że agencja nie monitoruje swoich zaleceń ani nie wprowadza kar dla naukowców którzy wystąpią przeciwko nim.

Ukraińscy badacze naciskają na gazety, by bojkotowały rosyjskich autorów

Społeczność naukowa omawiała również poszczególne bojkoty rosyjskiej pracy – w tym w czasopismach. Międzynarodowe czasopisma na ogół nie zabraniały rozpatrywania prac rosyjskiego autorstwa, a niektórzy badacze i czasopisma ostrzegali przed masowym izolowaniem rosyjskich naukowców. Ale przynajmniej jeden tytuł, Elsevier Journal of Molecular Science, powiedział, że nie będzie już rozpatrywał rękopisów naukowców z rosyjskich instytucji. Jego redaktor naczelny, Rui Fausto, chemik z Uniwersytetu w Coimbrze w Portugalii, mówi, że polityka pozostaje w mocy, chociaż NaturaAnaliza wykazała co najmniej dziewięć artykułów opublikowanych w czasopiśmie, które miały autorów rosyjskich i zostały złożone po wybuchu wojny. (Fausto mówi, że prowadzi dochodzenie.)

Ukraiński rząd zdecydowanie odradza współpracę z rosyjskimi naukowcami i publikację w rosyjskich czasopismach, mówi Michael Rose, który studiuje ekonomię nauki i innowacji w Instytucie Innowacji i Konkurencji im. Maxa Plancka w Monachium w Niemczech.

Wojna nadeszła w ogólnym okresie, kiedy narody stały się bardziej świadome konkurencyjnych geopolitycznych aspektów współpracy badawczej, dodaje Flanagan, a kraje rozszerzyły kontrolę eksportu i wprowadziły ograniczenia współpracy zagranicznej w niektórych działaniach uznanych za wrażliwe dla bezpieczeństwa narodowego.