Dane o bilansie płatniczym Polski rozczarowują | Artykuł

Po istotnej rewizji danych lipcowych (saldo o 0,6 mld euro niższe od danych wstępnych i przejście od nadwyżki do niewielkiego deficytu na poziomie 0,1 mld euro), deficyt obrotów bieżących powiększył się w sierpniu do 0,2 mld euro. Było to znacznie słabsze od konsensusu i naszej prognozy (odpowiednio 0,7 mld euro i 1,0 mld euro), które jednak opierały się na wstępnych szeregach czasowych. W ujęciu 12-miesięcznym szacujemy, że saldo obrotów bieżących poprawiło się do 0,3% PKB w sierpniu z 0% PKB w lipcu. Natomiast saldo wymiany handlowej w sierpniu (0,5 mln euro) było porównywalne z lipcem (0,3 mln euro), a w ujęciu 12-miesięcznym saldo handlu towarami poprawiło się o -0,6% PKB w skali roku do -0,2% PKB PKB w poprzednim miesiącu.

W pozostałych składnikach rachunku bieżącego nadwyżka w handlu usługami w sierpniu, wynosząca 3,4 mln euro, nie przekroczyła wysokiego deficytu dochodów pierwotnych wynoszącego 3,8 mln euro i deficytu dochodów wtórnych wynoszącego 0,3 mln euro.

Dane dotyczące handlu towarami potwierdzają wyhamowanie sprzedaży eksportowej na skutek stagnacji w gospodarce strefy euro (do której trafia ok. 60% naszego eksportu) oraz prawdopodobnej recesji w Niemczech w ostatnich kwartałach (skąd połowa polskiego eksportu trafia do strefy euro).

Po raz pierwszy w tym roku wartość eksportu wyrażona w euro (łącznie wolumen i ceny) spadła w sierpniu o 2,2% r/r, po nieznacznym wzroście o 0,2% r/r w lipcu, przy czym wartość był nieco słabszy złoty wobec euro (o 5,6% r/rw sierpniu wobec 6,9% r/r). Jednocześnie spadek wartości importu wyniósł 12,3% r/r i był znacznie większy niż w lipcu (-7,3% r/r). Spadek wartości handlu wynikał zarówno ze znacznego spadku cen rok do roku (bardziej widocznego w imporcie w związku z eksplozją cen energii latem 2022 r.), jak i spadków wolumenów w obu agregatach. Narodowy Bank Polski podaje, że sierpień był trzecim z rzędu miesiącem spadku cen eksportu i piątym miesiącem spadku cen importu.

Na eksport wpływa słaba sytuacja gospodarcza w Europie Zachodniej, natomiast na import wpływa słaby popyt krajowy, o czym świadczą m.in. dane o sprzedaży detalicznej i płacach realnych. Tegoroczne pozytywne trendy na światowych rynkach energii (zwłaszcza ropy i gazu ziemnego) zaczęły się odwracać w sierpniu, co będzie miało wpływ na rozwój handlu w nadchodzących miesiącach. Komunikat NBP wskazuje na słabe wyniki w pięciu z sześciu kluczowych kategorii surowców. Wzrost nastąpił w sprzęcie transportowym, do czego przyczyniła się wyższa sprzedaż pojazdów użytkowych i ciągników drogowych. W imporcie największe spadki odnotowano w zakupach paliw, materiałów eksploatacyjnych i dóbr inwestycyjnych. Utrzymał się wzrost importu nowych pojazdów osobowych, natomiast import części samochodowych osłabł ze względu na niższą dynamikę eksportu samochodów.

Dzisiejsze dane są umiarkowanie negatywne dla złotego, gdyż znacznie słabsze od konsensusu wyniki są związane z rewizją danych historycznych, ale w sumie saldo obrotów bieżących pozostaje bliskie równowagi. Na złotego większy wpływ będą miały decyzje polityki pieniężnej i oczekiwania co do polityki krajowej po niedzielnych wyborach. Przed rewizją danych spodziewaliśmy się nadwyżki na rachunku obrotów bieżących na poziomie 1,5% PKB na koniec 2023 r., po deficycie na poziomie 2,4% PKB w 2022 r. (zrewidowanym w górę z -3,0%). Napięcia geopolityczne i rosnące ceny ropy naftowej przy ryzyku recesji w Niemczech mogą przełożyć się na mniejszą nadwyżkę na poziomie około 1% PKB.